Co to jest nadzór inwestorski i kto może go ustanowić?
Nadzór inwestorski to określenie wprowadzone Ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane.
W przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi ustawodawca zaleca powierzenie nadzoru nad wykonaniem robót budowlanych osobie o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych zwanej inspektorem nadzoru inwestorskiego.
Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360
Nadzór inwestorski może ustanowić sam inwestor. Niezależnie od powołania nadzoru inwestorskiego przez inwestora w uzasadnionych przypadkach organ administracji architektoniczno-budowlanej może w decyzji o pozwoleniu na budowę nałożyć na inwestora obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego.
Ustanowienie nadzoru inwestorskiego przez organ wydający decyzje o pozwoleniu na budowę jest zawsze podyktowane wysokim stopniem skomplikowania obiektu lub robót budowlanych bądź wpływem realizowanej inwestycji na środowisko.
Jakie obiekty podlegają takiemu obowiązkowi?
Ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego jest wymagane przy budowie obiektów budowlanych:
- użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego o kubaturze 2500 m3 i większej,
- wpisanych do rejestru zabytków, w zakresie przebudowy, rozbudowy oraz wykonywania rekonstrukcji lub remontów,
- budynków i budowli:
a) o wysokości nad terenem 15 m i większej,
b) zawierających pomieszczenie zagrożone wybuchem w rozumieniu przepisów przeciwpożarowych,
c) wymagających uwzględnienia ruchów podłoża, w tym spowodowanych wpływem eksploatacji górniczej,
d) z zainstalowaną mocą elektryczną 1000 kW i większą,
e) technicznych o kubaturze ponad 2500 m3, związanych z obiektami budowlanymi, o których mowa w pkt. 12, - budowli mostowych wszelkich typów, w tym wiaduktów, estakad i innych podobnych obiektów budowlanych,
- zapór ziemnych i wałów przeciwpowodziowych o wysokości 3 m i większej lub chroniących miasta, wsie, obszary rolne i leśne o powierzchni powyżej 1000 ha oraz budowli technicznych związanych z tymi obiektami budowlanymi,
- budowli piętrzących o różnicy poziomów lustra wody 3 m i większej oraz ścian oporowych o wysokości 3 m i większej,
- budowli zbiornikowych naziemnych i podziemnych na materiały stałe, płynne i gazowe:
a) niebezpieczne dla ludzi, mienia i środowiska,
b) o wysokości lub zagłębieniu 5 m i większych, - ujęć i przepompowni wód śródlądowych o wydajności powyżej 300 m3/h lub głębokości 100 m i większej,
- stacji uzdatniania wody i oczyszczania ścieków o wydajności 50 m3/h i większej,
- służących do składowania i usuwania, wykorzystywania lub unieszkodliwiania odpadów,
- linii elektroenergetycznych o napięciu 110 kV i większym oraz stacji elektroenergetycznych, rozdzielczych i przetwórczych z nimi związanych,
- linii telekomunikacyjnych przewodowych i radiowych – dalekosiężnych (międzynarodowych, międzymiastowych i wewnątrzstrefowych) oraz linii pomiędzy centralami,
- sieci gazowych:
a) gazociągów o ciśnieniu nominalnym 5 kPa i większym,
b) gazociągów o ciśnieniu nominalnym do 5 kPa i średnicach przewodów większych niż 150 mm, z wyjątkiem przyłączy gazowych o ciśnieniu nie większym niż 400 kPa,
c) obiektów tłoczni gazu,
d) obiektów stacji gazowych, wyposażonych, co najmniej w dwa ciągi redukcyjne, - rurociągów oraz obiektów i urządzeń z nimi związanych:
a) ciepłowniczych: – tradycyjnych o średnicy 310 mm i większej, – preizolowanych o średnicy 200 mm i większej,
b) wodociągowych o średnicy 200 mm i większej oraz kanalizacyjnych o średnicy 400 mm i większej,
c) innych transportujących czynnik płynny lub gazowy niebezpieczny dla ludzi, mienia i środowiska, - dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych oraz związanych z nimi bezpośrednio obiektów budowlanych, w tym tuneli drogowych i innych budowli,
- kanałów żeglugi śródlądowej oraz melioracyjnych,
- sieci melioracyjnych na obszarze powyżej 100 ha,
- kanałów energetycznych,
- dróg szynowych, wraz z przeznaczonymi do prowadzenia ruchu budynkami, budowlami i urządzeniami,
- urządzeń transportowych linowych i linowo-terenowych służących do publicznego przewozu osób w celach turystyczno-sportowych,
- budowli pola naziemnego ruchu lotniczego na lotniskach.
Ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego jest wymagane także przy realizacji obiektów budowlanych, niewymienionych w punktach od 1 do 21, podlegających ocenie oddziaływania na środowisko, określonych w przepisach o zagospodarowaniu przestrzennym oraz o ochronie i kształtowaniu środowiska.
Ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego jest wymagane również przy realizacji obiektów budowlanych lub ich części, które zawierają:
- ustroje konstrukcyjne, takie jak powłoki, łupiny, tarcze, łuki i kopuły oraz linowe wiszące bez względu na ich rozpiętość, a także fundamenty inne niż proste ławy i stopy fundamentowe posadowione bezpośrednio na stabilnym gruncie nośnym,
- elementy konstrukcyjne:
a) o rozpiętości 12 m i większej, wysięgu 3 m i większym lub o wysokości jednej kondygnacji 6 m i większej,
b) poddane obciążeniu użytkowemu 5 kN/m2 i większemu, obciążeniu zmiennemu ruchomemu, a także zwymiarowane z uwzględnieniem wpływów dynamicznych, termicznych, skurczów materiałowych lub ruchów podpór,
c) sprężane na budowie lub na miejscu ich wbudowania w obiekcie budowlanym, a także poddane zabezpieczeniu cięgien sprężających i ich urządzeń kotwiących.
Właściwy organ, w decyzji o pozwoleniu na budowę albo w decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych, nakłada obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego określonej specjalności, z powołaniem odpowiedniego dla danego obiektu przepisu rozporządzenia.
Przeczytaj: Pozwolenie na budowę – jak uzyskać?
Kto może wykonywać nadzór inwestorski?
Nadzór inwestorski może wykonywać osoba posiadająca stosowne uprawnienia z zakresu budownictwa pozwalające na dokonywanie fachowej oceny zjawisk technicznych oraz samodzielnego rozwiązania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz techniczno – organizacyjnych na budowie.
Osoba pełniąca samodzielną funkcję techniczną w budownictwie w tym nadzór inwestorski powinna:
- posiadać odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową dostosowaną do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności oraz innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją, zwaną „uprawnieniami budowlanymi”, wydaną przez organ samorządu zawodowego,
- posiada wiedzę z zakresu prawa budowlanego i polskich norm budowlanych,
- być członkiem właściwej izby samorządu zawodowego, w której uczestnictwo powinno być potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez tę izbę, z określonym w nim terminem ważności,
- posiada odpowiednie ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej.
Inspektor nadzoru inwestorskiego – zadania, uprawnienia i obowiązki
Prawa i obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego zostały określone w Art. 25 i 26 Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
Do podstawowych obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy:
- reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej,
- sprawdzanie, jakości wykonywanych robót budowlanych i stosowania przy wykonywaniu tych robót wyrobów określonych w ustawie.( art. 10 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. prawo budowlane),
- sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich do użytkowania;
4) potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na żądanie inwestora, kontrolowanie rozliczeń budowy.
Inspektor nadzoru inwestorskiego ma prawo:
- wydawać kierownikowi budowy lub kierownikowi robót polecenia, potwierdzone wpisem do dziennika budowy, dotyczące: usunięcia nieprawidłowości lub zagrożeń, wykonania prób lub badań, także wymagających odkrycia robót lub elementów zakrytych, przedstawienia ekspertyz dotyczących prowadzonych robót budowlanych oraz informacji i dokumentów potwierdzających zastosowanie przy wykonywaniu robót budowlanych wyrobów, zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. prawo budowlane, a także informacji i dokumentów potwierdzających dopuszczenie do stosowania urządzeń technicznych;
- żądać od kierownika budowy lub kierownika robót dokonania poprawek bądź ponownego wykonania wadliwie wykonanych robót, a także wstrzymania dalszych robót budowlanych w przypadku, gdyby ich kontynuacja mogła wywołać zagrożenie bądź spowodować niedopuszczalną niezgodność z projektem lub pozwoleniem na budowę (Art. 25 oraz 26 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane).
Przeczytaj: Jak zostać geodetą?
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 listopada 2001 r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy których realizacji jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego.
Foto: Fotolia
